Porównania systemów gospodarczych - odmiany kapitalizmu

Zajęcia mają umożliwić głębsze zrozumienie roli instytucji jako determinant współistnienia w gospodarce światowej różnych odmian kapitalizmu. Głównym celem zajęć jest analiza porównawcza różnych modeli kapitalizmu w krajach Unii Europejskiej; na tym tle uwypuklono też osobliwości architektury instytucjonalnej w nowych krajach członkowskich UE z EŚW.

Najważniejszym celem zajęć jest zapoznanie studentów z interdyscyplinarną analizą zjawisk gospodarczych, wykorzystującą przede wszystkim aparat analityczny i pojęciowy ekonomii ewolucyjnej i nowej ekonomii instytucjonalnej, jak również mikro- i makroekonomii, ekonomii politycznej oraz finansów publicznych. W ramach przedmiotu zostanie przedstawiony aktualny stan debaty naukowej ogniskującej się wokół problematyki powstawania, ewolucji i reform sformalizowanych instytucji ekonomicznych. Rozważania na zajęciach będą się koncentrować na zagadnieniach wpływu instytucji społecznych i politycznych na kształt polityki gospodarczej, w tym w szczególności na działania państwa w obszarze wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, jak również zabezpieczenia społecznego, ograniczania sfery ubóstwa i pożądanego zakresu redystrybucji dochodów. W szczególności cele zajęć obejmują:

1. Analizę heterogenicznej natury kapitalizmu (gospodarki rynkowej) i wynikających z tego współczesnych konsekwencji.

2. Analizę instytucji, jako czynnika wpływającego na wyniki gospodarcze poszczególnych krajów (w porównaniu do polityki gospodarczej).

3. Zapoznanie studentów z pojęciem efektywności instytucji i silnych związków tego pojęcia z ekonomią polityczną.

4. Przedstawienie studentom różnych sposobów klasyfikowania odmian (modeli) kapitalizmu wykorzystywanych zarówno w przeszłości, jak i obecnie, ze szczególnym uwzględnieniem istniejących pomiędzy nimi różnic i podobieństw.

5. Uwypuklenie osobliwości procesu transformacji systemowej w krajach postsocjalistycznych, które powodują m.in. ograniczenie możliwości stosowania standardowych ram ekonomii instytucjonalnej do analizy rzeczywistości gospodarczej w tych krajach.

6. Omówienie i krytyczną analizę istniejących typologii odmian i modeli kapitalizmu powstającego w krajach transformacji.

Literatura podstawowa:

1. B. Amable, The Diversity of Modern Capitalism, Oxford University Press, Oxford 2003.

2. P. Hall and D. Soskice (ed.), Varieties of Capitalism. The Institutional Foundations of Comparative Advantage, Oxford University Press, Oxford 2001.

3. R. Rapacki (red. naukowa), Kapitalizm patchworkowy w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej, PWE, Warszawa 2019.

Literatura uzupełniająca:

1. B. Hancké, Debating Varieties of Capitalism - a Reader, Oxford: Oxford University Press 2009.

2. D. Lane and M. Myant (eds.), Varieties of Capitalism in Post-Communist Countries, Basingstoke: Palgrave 2007.

3. M. Myant and J. Drohokoupil, Transition Economies: Political Economy in Russia, Eastern Europe and Central Asia, John Wiley & Sons 2011.

4. M. Próchniak et al., The Emerging Varieties of Capitalism in CEE11 Countries - a Tentative Comparison with Western Europe, "Warsaw Forum of Economic Sociology", No. 7:2(14), Autumn 2016.

5. R. Rapacki and A. Czerniak, Emerging models of patchwork capitalism in Central and Eastern Europe: empirical results of subspace clustering, ?International Journal of Management and Economics?, 54(4) 2018, pp. 251-268.

6. A. Sapir, Globalization and the Reform of European Social Models, "Journal of Common Market Studies", 2006, Volume 44, Number 2, pp. 369?90.

Wiedza:

Po zrealizowaniu programu przedmiotu student powinien:

1. Mieć świadomość kluczowej roli instytucji jako czynnika wpływającego na wyniki gospodarcze poszczególnych krajów,

2. Zyskać pełniejsze zrozumienie instytucjonalnych podstaw systemów gospodarczych opartych na gospodarce rynkowej oraz przesłanek ich zróżnicowania.

3. Rozumieć osobliwości procesu transformacji systemowej w krajach postsocjalistycznych, które powodują m.in. ograniczenie możliwości stosowania standardowych ram ekonomii instytucjonalnej do analizy rzeczywistości gospodarczej w tych krajach.

Umiejętności:

Po zrealizowaniu programu przedmiotu student umie:

1. Dotrzeć do informacji pozwalających analizować uwarunkowania instytucjonalne funkcjonowania współczesnych gospodarek rynkowych.

2. Dokonywać ocen odmian (modeli) kapitalizmu współistniejących w różnych krajach, wynikających z analizy porównawczej ich silnych i słabych stron.

3. Objaśnić i poddać krytycznej refleksji istniejące typologie odmian/modeli kapitalizmu powstającego w krajach transformacji.

Kompetencje społeczne:

Po zrealizowaniu programu przedmiotu student potrafi:

1. Lepiej rozumieć znaczenie pracy zespołowej i potrafi w skuteczny sposób organizować prace zespołu roboczego.

2. Umiejętnie i skutecznie komunikować się zarówno z członkami własnego zespołu, jak i wszystkimi uczestnikami zajęć.

egzamin tradycyjny-pisemny: 50.00%

referaty/eseje: 30.00%

ocena z ćwiczeń: 20.00%