Ekonomia międzynarodowa 110610-S
Wykład (WYK) Semestr letni 2024/25

1. Wprowadzenie

1.1. Powstanie i rozwój gospodarki światowej i współczesnej gospodarki światowej

1.2. Pojęcie i zakres ekonomii międzynarodowej

2. Klasyczne teorie handlu międzynarodowego:

2.1. Merkantylizm.

2.2. Teoria przewagi absolutnej i przewagi komparatywnej.

2.3. Teoria kosztów absolutnych i kosztów względnych w ujęciu geometrycznym.

2.4. Rozwinięcie teorii przewag komparatywnych (ujęcie pieniężne, większa liczba towarów, model Dornbuscha-Fischera-Samuelsona).

3. Neoklasyczna teoria handlu międzynarodowego:

3.1. Podział korzyści z wymiany międzynarodowej.

3.2. Krzywa popytu wzajemnego.

3.3. Terms of trade i mechanizm kształtowania cen światowych.

4. Wyposażenie w czynniki produkcji jako podstawa handlu międzynarodowego:

4.1. Twierdzenie Heckschera-Ohlina.

4.2. Wyrównywanie się cen czynników produkcji.

4.3. Efekt Stolpera-Samuelsona.

4.4. Empiryczna weryfikacja twierdzenia H-O.

5. Alternatywne teorie handlu międzynarodowego:

5.1. Korzyści skali produkcji a handel międzynarodowy.

5.2. Handel wewnątrzgałęziowy.

5.3. Koncepcja luki technologicznej i cyklu życia produktu.

5.4. Koncepcja nakładającego się popytu.

6. Wzrost gospodarczy a handel międzynarodowy:

6.1. Źródła wzrostu gospodarczego i ich wpływ na handel międzynarodowy.

6.2. Skutki wzrostu gospodarczego dla handlu międzynarodowego - wariant państwa małego i państwa dużego.

6.3. Wpływ wzrostu gospodarczego na terms of trade i dobrobyt państwa.

7. Międzynarodowe przepływy czynników produkcji:

7.1. Przyczyny międzynarodowych przepływów czynników produkcji.

7.2. Międzynarodowe przepływy kapitału.

7.2.1. Inwestycje portfelowe.

7.2.2. Kredyty finansowe.

7.2.3. Inwestycje bezpośrednie, korporacje transnarodowe i offshoring.

7.3. Międzynarodowe przepływy siły roboczej.

7.4. Międzynarodowe przepływy wiedzy naukowej i technicznej.

8. Międzynarodowe przepływy usług:

8.1. Formy międzynarodowego obrotu usługami.

8.2. Liberalizacja międzynarodowego obrotu usługami.

8.3. Outsourcing.

9. Polityka handlowa pojęcie i narzędzia.

9.1. Cło jako narzędzie polityki handlowej.

9.1.1 Pojęcie i rodzaje cła.

9.1.2 Mechanizm cła - model małego i dużego państwa.

9.2. Stopień protekcji celnej.

10. Pozataryfowe narzędzia polityki hanlowej:

10.1. Kontyngenty - pojęcie, rodzaje mechanizm, skutki.

10.2. Dobrowolne ograniczenia eksportu i ich mechanizm.

10.3. Subsydia - pojęcie, rodzaje, mechanizm skutki.

10.4. Dumping jako narzędzie polityki handlowej.

10.5.Inne bariery pozataryfowe

11. Wolny handel a protekcjonizm:

11.1. Argumenty na rzecz protekcjonizmu.

11.2. Strategiczna polityka handlowa.

11.3. Polityka przemysłowa.

11.4. Ograniczenia handlowe jako środek uzyskania celów politycznych -sankcje ekonomiczne.

11.5. Ograniczenia handlowe a polityka ekologiczna.

11.5.1. Wpływ handlu międzynarodowego na środowisko.

11.5.2. Polityka ekologiczna jako środek polityki handlowej.

11.6. Kartele międzynarodowe

12. Integracja ekonomiczna i wielostronna współpraca w sferze liberalizacji obrotów handlowych.

12.1. Pojęcie, formy i mechanizm integracji.

12.2. Skutki statyczne i dynamiczne integracji.

12.3. Światowa Organizacja Handlu - gezenza, zasady funkcjonowania

13. Bilans płatniczy:

13.1. Definicja, zasada podwójnego księgowania.

13.2. Struktura bilansu płatniczego.

13.3. Równowaga bilansu płatniczego.

14. Kurs walutowy, rynek walutowy i międzynarodowy system walutowy:

14.1. Pojęcie i rodzaje kursu walutowego.

14.2. Rynek walutowy - pojęie i mechanizm i rodzaje transakcji.

14.3 Ustalanie poziomu kursu walutowego - czynniki wpływające na poziom kursu walutowego.

14.4. Kurs walutowy jako narzędzie przywracania równowagi zewnętrznej. 14.5. Międzynarodowy system walutowy - pojęcie, geneza i ewolucja, wymiar instytucjonalny.

14.5.1. Międzynarodowy system walutowy przed II wojną światową.

14.5.2. System walutowy z Bretton Woods.

14.5.3. Istota funkcjonowania oraz cechy współczesnego międzynarodowego systemu walutowego

14.5.4. Integracja walutowa

15. Międzynarodowe stosunki gospodarcze a wyzwania współczesnej gospodarki światowej.

15.1. Globalizacja - pojęcie i wyzwania:

15.1.1. Korzyści i zagrożenia globalizacji.

15.1.2. Globalizacja a integracja.

15.2. Globalne kryzysy gospodarcze a problem zadłużenia prywatnego i publicznego

15.3. Inne problemy globalne - istota i sposoby rozwiązywania.